Ostateczna operacja
Netflix
2018
film
Chris Weitz
Oscar Isaac, Ben Kingsley, Mélanie Laurent
MGM
Historyczny thriller reżysera Chrisa Weitza opiera się na opowieści o tym, jak grupa izraelskich tajnych agentów aresztowała znanego oficera SS Adolfa Eichmanna - człowieka, który wymyślił "ostateczne rozwiązanie" - w Argentynie. Oscar Isaac gra legendarnego agenta Mossadu Petera Malkina, a Ben Kingsley gra jego Adolfa Eichmanna, hitlerowskiego arcyzbrodniarza. Po wytropieniu Eichmanna w Buenos Aires, Malkin i jego ludzie schwytali go i przywieźli do Izraela na historyczną ośmiomiesięczną rozprawę.
To nie jest pierwszy film o Eichmannie. Nie jest też to pierwszy film o agentach izraelskiego Mossadu. Netflix przedstawia nam dziś w 2018 roku – blisko sześćdziesiąt lat po wydarzeniach – kolejną wersję porwania Adolfa Eichmanna z Argentyny w filmie Ostateczna operacja. Hitlerowski zbrodniarz dostał się po wojnie do Ameryki Południowej. Dość długo spokojnie żył, pracując w lokalnej argentyńskiej montowni Mercedesa. Do odkrycia miejsca jego pobytu doszło przypadkiem. Warto wiedzieć, że Eichmann był najważniejszy w hierarchii zbrodniarzy, których nie udało się osądzić w Norymberdze.
Ten film nie skupia się w jakiś szczególny sposób na sensacyjno-szpiegowskiej stronie tej operacji. Pokazuje raczej przygotowania do niej oraz przebieg od strony organizacyjnej. Chcąc nadać bardziej „ludzki” wymiar głównej postaci Petera Malkina, twórcy filmu wprowadzili fikcyjną postać związanej z nim lekarki, która naprawdę nie brała udziału w tej akcji. Jednak to jedno z niewielu odstępstw od historycznych faktów. Ma to swoje konsekwencje. Film nie jest thrillerem, który przez cały czas trzyma w napięciu. Głównym elementem staje się rozgrywka psychologiczna pomiędzy agentem, a zbrodniarzem, mistrzem manipulacji. Kreacja Bena Kingsleya jest doskonała.
Innym aspektem filmu jest pokazanie atmosfery początku lat 60 w Argentynie. Chociaż to w okresie prezydentury Perona Argentyna przyjęła nawet kilkadziesiąt tysięcy faszystów z Niemiec i umożliwiła im ukrycie się przed sprawiedliwością, to ideologia nazistowska znalazła swych popleczników znacznie później, gdy w polityce argentyńskiej nastąpił okres niepokojów. Pokazanie rosnących nastrojów nazistowskich w filmie, jest dziś przestrogą. Ruchy nacjonalistyczne i rasistowskie rosną w siłę. Stają się elementem gry politycznej w wielu krajach. To musi niepokoić, gdy przypomnimy sobie tragiczną historię ostatniej wojny światowej.
