Kto czyta, nie błądzi.

Mówca umarłych

Mówca umarłych Obálka knihy Mówca umarłych
Saga Endera
Orson Scott Card
fantastyka
Prószyński i S-ka
1992
książka, epub, mobi
374

Drugi tom opowieści o Enderze. Najeźdźcy z kosmosu zostali pokonani, ale Ender nie może wrócić na Ziemię, bo każda z rywalizujących o władzę na Ziemi organizacji, chciałaby mieć go jako swego naczelnego dowódcę, a on nie chce stanąć po żadnej ze stron. W tej sytuacji staje się prekursorem międzyplanetarnego osadnictwa. Z Ziemi wyrusza pierwszy statek kolonizacyjny. Mijają tysiące lat...

Większość z ludzi na agresję reaguje zgodnie z wdrukowanymi w nas wzorcami zachowań. Mało kiedy jesteśmy dostatecznie zdeterminowani, by bezwzględnie zaatakować przeciwnika. Wolimy się wycofywać, i podobnie jak zwierzęta, atakujemy dopiero, gdy nie ma już odwrotu. Bohater Gry Endera był inny. Już na poziomie szkolnym życie nauczyło go, że skoro jest młodszy i mniejszy, to stanie się obiektem agresji szczególnie wtedy, gdy nie będzie dość zdeterminowany. Strach przeciwnika musi być większy niż jego nienawiść. Ta cecha spowodowała, że Ender wygrał decydującą bitwę o istnienie ludzkości.

Gdy zagrożenie minęło, ludzie zrozumieli, że wojna z obcymi, zwanymi powszechnie „Robalami” mogła nie być potrzebna. Z jednej i z drugiej strony zabrakło umiejętności porozumienia. Ale to ludzie ostatecznie zwyciężyli i dopuścili się całkowitej eksterminacji innego gatunku. Dopuścili się ksenocydu, najgorszej z możliwych zbrodni. Ender stał się symbolem zła tkwiącego w ludziach, dlatego zjednoczona i obecna na rożnych planetach ludzkość jest wyjątkowo ostrożna i obwarowana wieloma ograniczeniami na wypadek spotkania innego gatunku w kosmosie.

Od wojny z „Robalami”minęły już tysiące lat, ale wciąż popularna i otaczana wręcz czcią jest cienka książka zatytułowana po po prostu „Królowa Kopca”. Jest to opowieść o gatunku rozumnych owadów, który został unicestwiony przez ludzi. Nikt nie wie, że napisał ją Ender, podpisana została:

Mówca umarłych

Pojawiła się specyficzna religia. Religia bez boga, której celem jest prawda. Gdy ktoś umrze, przybywa na jego życzenie (lub jego bliskich) mówca umarłych, który mówi prawdę o jego życiu i śmierci. Na jednej ze skolonizowanych planet odkryto miejscowy gatunek nazwany przez ludzi „Prosiaczkami”. Gdy obcy dokonują zagadkowego zabójstwa na badającym ich zwyczaje naukowcu, w eter idzie wezwanie do mówcy umarłych. Przybywa wędrowny mówca umarłych Andrew Wiggin. Nikt nie wie, że jest to właśnie Ender, który zyskał swoistą nieśmiertelność dzięki relatywizmowi upływu czasu podczas lotów międzygwiezdnych.

Pojawia się wiele pytań. Czy ludzkość potrafi zrozumieć kolejny obcy gatunek, którego cykl życiowy jest tak kompletnie niepojęty i szokujący, że nawet historia Królowej Kopca wydaje się łatwiejsza do przyswojenia. Czy Gwiezdny Kongres zdecyduje się na kolejny ksenocyd? Jaka jest misja Endera i dlaczego „Prosiaczki” wiedzą o nim więcej niż ktokolwiek inny?

„Mówca umarłych” to wstrząsająca opowieść o okrucieństwie naszego gatunku, o zaślepieniu rozmaitymi wzorcami religijnymi i kulturowymi, ale też o tym, że na szczęście są ludzie, którzy potrafią się wznieść ponad ograniczenia, ponad religię i historię, i ocalić człowieczeństwo w ludzkości. Czasem tylko myślę sobie, że może Orson Scott Card był zbyt wielkim optymistą.

Print Friendly, PDF & Email