Niewola
literatura historyczna
W.A.B.
2015
książka, epub, mobi
912
Gajusz Teodor zwany Uri na polecenie ojca wyrusza wraz z delegacją Żydów rzymskich do Jerozolimy. Jako niedorostek jeszcze skłonny jest sądzić, że towarzysze podróży będą go lekceważyć, a tymczasem okazuje się, że są przekonani, iż jest on agentem (inaczej szpiegiem) Agrypy, późniejszego króla żydowskiego. To nie przysparza mu przyjaciół, ale powoduje wiele kłopotów, które zaważą na całym jego dalszym życiu. Bohater nawet nie zdaje sobie sprawy, jak wiele lat upłynie zanim wróci do domu i jak istotne w kształtowaniu historii postacie spotka w swym życiu.
"Niewola" to jedna z ważniejszych książek ostatnich lat, reprezentuje nowe oblicze powieści historycznej.
Interesując się historią, przeczytałem w życiu wiele powieści historycznych. György Spiró napisał jednak powieść, która zdecydowanie odbiega od modelu, który z powieścią historyczną kojarzy się większości Polaków. Nie znajdziemy w tej powieści bohatera, którego czytelnik może pokochać, identyfikować się z nim lub pełen niepokoju przeżywać wraz z bohaterem fikcyjne przygody wśród wichru historycznych wydarzeń. Sam bohater, rzadko i niechętnie spoglądający w lustro, przeglądając się kiedyś, mruczy pod nosem:
Jestem taki szpetny, że nadawałbym się nawet na cesarza.
Uri jest specyficznym rodzajem nieudacznika. Fizycznie mało interesujący krótkowidz, ale obdarzony niepospolitą inteligencją i genialną wręcz pamięcią, powinien zostać uczonym. Jednak w wszyscy w otoczeniu biorą go za kogoś innego, niż faktycznie jest. Chłopak dzięki intuicji zaczyna się jakoś poruszać w skomplikowanych układach politycznych z początków naszej ery. Warto bowiem wiedzieć, że akcja powieści rozpoczyna się mniej więcej koło roku trzydziestego.
Wielki świat wydaje się taki zwyczajny
Początkowo trudno jest nam uwierzyć, że bohater zostaje wplątany w skomplikowaną intrygę polityczną, która dla niego zaczyna się spotkaniem z Poncjuszem Piłatem i Herodem Antypasem. Inna postać, o której będzie mowa później, spotkaniem z tymi dwoma politykami życie zakończy. Sam Uri początkowo nie bardzo wierzy w splot wydarzeń, który zaczyna kierować jego życiem. Potem jednak zaczyna w miarę możliwości uczestniczyć w bardzo skomplikowanej grze.
Gdybyśmy chcieli zdefiniować powieść węgierskiego pisarza, to byłby z tym kłopot. Czyż to bowiem jest na pewno powieść historyczna? A może po prostu historia życia Żyda z Rzymu, który nazywa się Gajusz Teodor? Na ile ten mało istotny człowiek, który niewiele ma wspólnego z ówczesną elitą, staje się jednak twórcą wydarzeń? A na ile jest nimi targany niczym liść na wietrze? I co to ma wspólnego z powstającą wtedy religią?.
