Stella Maris
Pasażer
literatura piękna
Wydawnictwo Literackie
2023
książka, mobi, epub
272
Jesienią 1972 roku do zakładu psychiatrycznego Stella Maris zgłasza się dwudziestoletnia Alicia Western, doktorantka na Wydziale Matematyki Uniwersytetu Chicagowskiego i genialna skrzypaczka, córka naukowca, który współpracował z Oppenheimerem przy Projekcie Manhattan. Cierpi na depresję i ma halucynacje.
Stella Maris to tytuł przypisany Najświętszej Maryi Pannie, oznaczający Gwiazdę Morza,taką nazwę też nosi szpital psychiatryczny, do którego zgłasza się siostra Bobby’ego Westerna, bohatera powieści „Pasażer”. Drugi tom tej dylogi stoi w opozycji do pierwszego. W całości jest dialogiem bohaterki i psychiatry podczas terapii.
Bohaterka powieści mówi, że uciekła z Włoch, gdzie jej brat Bobby leżał w śpiączce po wypadku samochodowym. Lekarze chcieli, by podjęła decyzję o odłączeniu go od aparatury medycznej, a ona nie potrafiła podjąć tej decyzji. Bobby w Europie był kierowcą wyścigowym. Choć wcześniej ukończył studia i był zdolnym, obiecującym fizykiem. Dochodzimy do wniosku, że cała fabuła „Pasażera” nie mogła się w tym kontekście wydarzyć. Przecież akcja pierwszej powieści rozgrywa się w roku 1980.
„Stella Maris” to w całości zapis sesji terapeutycznych bohaterki, która przebywa w szpitalu psychiatrycznym. Zaczynamy się zastanawiać, co jest prawdą, a co tylko złudzeniem? Grzechem pierworodnym Ameryki staje się bomba atomowa. To za nią w pewnym sensie płaci Alicia i jej brat Bobby, ponieważ ich ojciec pracował z Oppenheimerem przy jej budowie. Eksploracja nauki jest złowroga i ponura. Podważa nasze pojęcie dobra i zła, czasu i prawdy, a nawet samego istnienia. Zaskakująca konkluzja pisarza mieniącego się niewierzącym materialistą.
Ktoś napisał, że ta powieść to studium żałoby i nieuleczalnej tęsknoty. Postacią główną jest Bobby Western, choć fizycznie go nie ma. Alicia rozmawia z psychiatrą o wszystkim. Jest genialną matematyczką, która w wieku dwudziestu lat stała się już doktorantką na Wydziale Matematyki Uniwersytetu Chicagowskiego. Jest też genialną skrzypaczką. Rozmawia z psychiatrą, który często nie jest w stanie zrozumieć jej wywodów. Choć Alicia nie chce rozmawiać o bracie, to w zasadzie wciąż mówi o bracie. A jej choroba psychiczna jest rodzajem grzechu pierworodnego, kary boskiej za stworzenie bomby atomowej.
