Black Mirror Bandersnatch
Black Mirror
Netflix
2018
film interaktywny
David Slade
Fionn Whitehead, Craig Parkinson, Alice Lowe, Will Poulter, Asim Chaudry
Charlie Brooker, Annabel Jones
Akcja filmu rozpoczyna się w roku 1984, a bohaterem filmu jest dziewiętnastoletni programista i miłośnik gier. Epoka komputerowa się dopiero zaczyna, a gry właśnie wkraczają na rynek. Stefan idzie na spotkanie do niedawno założonej firmy z nadzieją, że wydadzą jego grę wzorowaną na powieści "Bandersnatch". Film jest interaktywny, widz ma możliwość wyboru postępowania bohatera, zaczynając od spraw drobnych. Jakie płatki zje bohater na śniadanie i jakiej muzyki będzie słuchał. Jednak potem widz musi decydować o ważniejszych sprawach. W zależności od dokonywanych wyborów oglądającego film ma kilka różnych alternatywnych przebiegów akcji.
Bandersnatch to fikcyjna postać stworzona przez Lewisa Carrolla. Występuje w jego utworach dwukrotnie. Stwór nie został opisany dokładnie. Wiadomo, że ma długą szyję i szczęki, jest okrutny i niezwykle szybki. Dlaczego interaktywny odcinek ma taki tytuł? I kto jest tytułowym Bandersnatchem?
Bohater filmu ma na imię Stefan i jest programistą. Rzecz dzieje się w roku 1984, gdy rynek zaczęły zdobywać mikrokomputery i pojawiła się nowa – jak wiemy, obiecująca – dziedzina, czyli gry komputerowe. Stefan ma pomysł na interaktywną grę opartą na powieści fikcyjnego autora Jerome’a F. Daviesa „Bandersnatch”. Książka zostaje określona jako paragrafowa w nawiąza
niu do gier książkowych z możliwością wyboru.
Powieść, którą można czytać przynajmniej na dwa sposoby (a w zasadzie więcej) kiedyś już powstała i to na długo przed epoką cyfrową. Była to „Gra w klasy” Julio Cortazara. Jednak atmosfera filmu jest całkiem inna. Niezależnie od wyborów dokonywanych przez widza akcja rozwija się w nieco paranoiczny sposób spowodowany chorobą psychiczną bohatera. Jego problemy wynikają z tego, że we wczesnym dzieciństwie stracił matkę i czuje się winny. A być może z nadmiernego zagłębiania się w świat wirtualny? Lecz być może bohater jest obiektem jakiegoś tajnego eksperymentu?
Wybory, których dokonuje widz zaczynają się od drobiazgów. Jakie płatki zje na śniadanie bohater? Jakiej muzyki posłucha? Jednak niezależnie od dokonywanych wyborów widza atmosfera filmu staje się coraz bardziej schizofreniczna, choć widz może to osłabiać lub wzmacniać. Niektóre wybory nie prowadzą donikąd i film daje nam jedynie opcję cofnięcia się do wcześniejszego fragmentu. Jednak jest kilka alternatywnych zakończeń, choć są do siebie podobne. Zwykle też mamy opcję wyboru: możemy przejść do napisów końcowych albo cofnąć się. Udało mi się też znaleźć zakończenie, które bez dalszych opcji wyświetlało napisy końcowe. Pomysł jest niezły, ale nie sądzę, by to była przyszłość kinematografii.
